سیم مفتول چیست و چه ساختاری دارد؟ معرفی انواع سیم مفتول برق و کاربرد آنها به همراه بیان ویژگیهای انواع سیم مفتول و نحوه ساخت آنها.
سیم مفتول یک محصول فولادی است که طی فرایند کشش و نورد تولید میشود و انواع مختلفی دارد. انواع سیم مفتول، ساختار و کاربردهای مختلفی دارند.
سیم مفتول فولادی در انواع مفتول سیاه، گالوانیزه، پیویسی و استینلس عرضه میشوند. هرکدام از انواع سیمهای مفتول فولادی ویژگیهایی دارند که آنها را برای مصارف مختلفی مناسب میکند. تولید سیم مفتول به دو روش صورت میگیرد که در ادامه به توضیح کامل همهی این موارد میپردازیم. با خرید سیم برق همراه اعتماد کابل البرز باشید.
سیم مفتول چیست؟
سیم مفتول نازک یا اصطلاحا سیم خشک یکی از انواع سیم و کابل برق هست که سطح مقطع آن از 0.4 الی 4 میلیمتر متغیر است. این محصول فولادی با استفاده از فرآیند کشش و نورد گرم بدست میآید. عموما فولاد کم کربن برای ساخت مفتول مورد استفاده قرار میگیرد. سیم مفتول کاربردهای فراوانی خصوصاً در زمینه ساختمانسازی دارد. این سیم معمولاً از فولاد کم کربن ساخته میشود. بر اساس استانداردهای مختلف میزان مشخصی از کربن و سایر عناصر در ساخت انواع سیم مفتول استفاده میشود.
به دلیل متنوع بودن انواع سیم مفتول تولید شده در بازار گریدهای مختلفی از این محصول نیز وجود دارد. برای مثال گرید فولاد به کار رفته در تولید سیم مفتول بر طبق استاندارد DIN EN ISO 16120-2 از جنس C32D است. این در حالی است که گرید فولاد مدنظر بر اساس استاندارد ASTM A510M جنس 1008 در نظر گرفته میشود. همچنین بر طبق استاندارد GOST30136 جنس Ct0M گرید فولاد استفاده شده در ساخت سیم است. هر یک از این گریدها میزان مشخص کربن و دیگر عناصر آلیاژی را نشان میدهند.
لازم به ذکر است که مفتول فولادی به دو صورت خام (مفتول سیاه ) یا گالوانیزه شده در موادی خاص تولید میشود. همچنین نوعی از این کابل که برای تولید محصولات یکپارچهتر به کار میرود، به صورت بازپخت شده (آنیل شده ) در بازار وجود دارد. در ضمن برخی از این تولیدات را با استفاده از PVC به حالت روکشدار عرضه میکنند.
یکی دیگر از انواع سیم مفتول نیز سیم مفتول مسی است. این نوع از محصولات کاربرد زیادی در صنعت به خصوص در فعالیتهای مرتبط به برق دارند. به این گونه از مفتولها مفتول مسوار گفته میشود.
مشخصات فنی سیم مفتول
هنگام بررسی مشخصات فنی سیم مفتول، جنس آن و در واقع مقدار فلزات و عناصری که در ساخت سیم مفتول استفاده شدهاند بررسی میشود. باتوجهبه کاربردی که سیم مفتول خواهد داشت، درصد کربن آن و میزان سایر عناصر و ترکیبات آن مشخص میشود.
برای مثال در یک نمونه از سیم مفتول برای بررسی مشخصات فنی آن؛ نوع گرید فولاد، حداکثر درصد کربن بکار رفته، میزان عناصر منگنز، فسفر، گوگرد و… که در سیم مفتول استفاده شدهاند، درصد ازدیاد طول، درصد کاهش سطح مقطع و تنش تسلیم آن بررسی میشوند.
گرید فولاد | ماکزیمم درصد کربن | منگنز | فسفر | گوگرد | سیلیسیوم | کروم | تنش تسلیم | درصد ازدیاد طول | درصد کاهش سطح مقطع |
SAE 1006 | 0.08 | 0.4 | 0.04 | 0.05 | – | – | 360-450 | 37-45 | 65-75 |
SAE 1008 | 0.1 | 0.5 | 0.04 | 0.05 | – | – | 370-425 | 35-43 | 65-75 |
RSt34 | 0.16 | 0.8 | 0.04 | 0.05 | 0.04 | 0.01 | 360-420 | 38-45 | 67-78 |
RSt37 | 0.18 | 0.8 | 0.04 | 0.07 | 0.04 | 0.01 | 400-470 | 35-43 | 65-75 |
SG2 | 0.15 | 1.85 | 0.025 | 0.035 | 1.15 | – | 500-560 | 38-47 | 73-80 |
S2 | 0.15 | 1.25 | 0.03 | 0.03 | 0.1 | – | 420-460 | 37-48 | 73-80 |
S2MO | 0.15 | 1.2 | 0.025 | 0.025 | 0.25 | – | – | – | – |
SG3 | 0.13 | 1.9 | 0.025 | 0.035 | 1.2 | – | – | – | – |
انواع سیم مفتول
سیمهای مفتول با توجه به جنسهای متفاوت خود در انواع گوناگونی تقسیم میشوند و در انواع مفتول سیاه، گالوانیزه، پیویسی و استینلس تولید و عرضه میشود. در ادامه به بررسی هرکدام از انواع سیم مفتول و ویژگیهای آنها میپردازیم.
سیم مفتول سیاه
مفتول سیاه قابلیت انعطافپذیری بالایی دارد ولی مقاومت پایینی در برابر خوردگی دارد. این مفتول از فولادی کم کربن ساخته میشود. مفتول سیاه هیچ پوششی ندارد و به همین دلیل با قرار گرفتن در معرض هوا زنگ میزند. آثار زنگ زدن بهصورت لکههای قرمز رنگ بر روی مفتول مشخص میشود. برای ساخت مفتول سیاه به روش آنیل، ابتدا میلگردها را در دستگاه کشش مفتول قرار میدهند.
سپس مفتولهای ساخته شده را در کوره و در دمای بالا قرار میدهند تا پخته شوند و در نهایت به آرامی سرد شوند. مفتول سیاه بر اساس کاربرد، انواع مختلفی دارد. مفتول آرماتوربندی و مفتول قالببندی از انواع مفتول سیاه هستند که با قطرهای مختلف عرضه میشوند.
مفتول گالوانیزه
مفتول گالوانیزه از طریق گالوانیزاسیون مفتول سیاه تولید میشود. این مفتول در دو نوع مفتول گالوانیزه سرد و گرم تولید میشود. برای تولید مفتول گالوانیزه گرم، مفتول سیاه را درون ظرف حاوی فلز روی مذاب وارد میکنند و فرایند گالوانیزه شدن با عمق زیادی در سطح سیم صورت میگیرد. مفتول گالوانیزه گرم به طور یکپارچه و براق تولید میشود که کیفیت بالاتری نسبت به مفتول گالوانیزه سرد دارد. برای تولید مفتول گالوانیزه سرد از روش الکترولیز استفاده میشود و مفتول سیاه آبکاری میشود. فرایند گالوانیزه شدن در گالوانیزه سرد با عمق کمتری نسبت به گالوانیزه گرم صورت میگیرد.پ
مفتول گالوانیزه برای تولید توری حصاری، توری گابیون، توری مرغی، توری جوشی، توری مش، توری پرسی، سیم خاردار و… مورد استفاده قرار میگیرد. مفتول گالوانیزه با ضخامت 1.2 میلیمتر برای رابیتسبندی و با ضخامت 1.5 میلیمتر برای اسکوپ کردن پشت سنگهای گرانیت مورد استفاده قرار میگیرد.
مفتول پیویسی
مفتول پیویسی از طریق پوششدهی مفتول سیاه با روکش پیویسی ساخته میشود. فرایند پوششدهی با استفاده از دستگاه روکش مفتول انجام میشود. این پوشش، مقاومت مفتول را در برابر خوردگی افزایش میدهد. مفتول پیویسی انعطافپذیری بالا و مقاومت بالایی دارد.
مفتول استینلس استیل
این مفتول از جنس فولاد زنگ نزن است و قیمت بالاتری نسبت به سایر مفتولهای فولادی دارد. مفتول استینلس استیل خاصیت مغناطیسی ندارد و جذب آهنربا نمیشود به همین دلیل به آن سیم مفتول نگیر نیز میگویند. این مفتول مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگ زدن دارد.
مفتول فنری
این سیم مفتول از فولاد پر کربن ساخته میشود و حدود 6 تا 9 درصد کربن دارد. قطر مفتول فنری معمولاً بیشتر از سایر سیمهای مفتول است. قطر این مفتول بین 2 الی 12.5 میلیمتر متغیر است. در مفتول فنری عنصر سیلیسیم وجود دارد و همین موضوع باعث خاصیت ارتجاعی این مفتول شده است. مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد. از سیم مفتول فنری در صنایعی مانند خودروسازی، ماشین آلات، لوازم خانگی، مبلمان و… استفاده میشود.
کاربرد سیم مفتول
سیم مفتول از جنسهای مختلفی ساخته میشود و همین موضوع باعث کاربردهای متفاوت آنها میشود. برای مثال برای قالب بندی موقت لزومی ندارد که از سیمهای مفتول گالوانیزه استفاده شود یا برای تولید مش پرسی نمیتوان از سیمهای مفتول نرم و نازک استفاده کرد.
بر اساس نیاز، میتوان از انواع مختلف سیمهای مفتول استفاده کرد. در حالت کلی از سیمهای مفتول میتوان در کارهایی از قبیل؛ تولید توری، ساخت حصار، قالب بندی، آرماتوربندی، تولید سیم جوش، تولید فنر، تقویت سازههای بتنی، ساخت قفس و… استفاده کرد.
انواع سیم مفتول ضد زنگ
سیمهای مفتول گالوانیزه به دلیل مقاومت بالای خود در برابر خوردگی و زنگزدگی در صنایع مختلف استفاده میشوند. برای مثال این نوع مفتول در ساختمانسازی و ایجاد حصار در باغ و همینطور زمینهای کشاورزی کاربرد دارد. زیرا مفتولهای گالوانیزه با قرار گرفتن در معرض شرایط آب و هوایی مختلف مانند رطوبت و باران فرسایش نمییابند. در کل مفتولهای روکشدار نیز در برابر زنگزدگی مقاوم هستند.
یکی دیگر از انواع سیم مفتول استیل استنلس استیل است. این محصول با گریدهای مختلف از جمله گرانترین مفتولهای ضد زنگ به شمار میروند. در واقع این نوع محصول یکی از مفتولهای ضد زنگ با کیفیت بالا همراه با دوام زیاد در برابر کشش است. سیم مفتول استیل با گریدهای مختلف مصارف گوناگونی مانند ساخت و ساز محصولات مهندسی دارد.
همچنین این محصول در صنایع گستردهای مانند کشتی سازی، پزشکی، کشاورزی، فنرسازی، نفت، خودروسازی، فرآوری مواد غذایی و بسیاری صنایع دیگر کاربرد دارد.
انواع سایز سیم مفتول
سیمهای مفتول با ضخامتهای متفاوتی تولید و به بازار عرضه میشوند. شما در ادامه درمییابید که انواع سایز سیم مفتول چیست؟
- مفتول 0.4 تا 0.7 میلیمتر: سیمهای مفتولی با این ضخامت برای ساخت انواع تور مرغی، سقف سوله، امور ساختمانی و گچکاری استفاده میشوند. همچنین این نوع محصولات برای عایق کردن سقف و بسیاری کارهای دیگر نیز کاربرد دارند؛
- مفتول 1.5 میلیمتری: از پرکاربردترین مفتولهای موجود در بازار کابلهای فولادی با قطر 1.5 میلیمتر هستند. این نوع سیمها در ساختمانسازی و آرماتوربندی مورد استفاده قرار میگیرند؛
- مفتول 2.2 الی 4 میلیمتر: هر چقدر قطر سیم مفتولی بیشتر باشد، توری حصاری ساخته شده سنگینتر و مقاومتر است. همچنین مفتولهایی با این ضخامت استحکام و عمر طولانیتری دارند؛
- مفتول 2.5 میلیمتری: مفتولهایی با قطر بیان شده در صنعت ساختمان و در بخش آرماتوربندی و قالببندی بنا استفاده میشوند؛
- مفتول 3 میلیمتری: مفتولهای 3 میلیمتری نیز در اغلب اوقات برای قالببندی سازه ساختمانی به کار میروند. همچنین این محصول برای ساخت سیم خاردار به منظور ایجاد حصار امنیتی کاربرد دارد؛
- مفتول 4 میلیمتری: مفتولهایی با این ضخامت علاوه بر استفاده در ساختمانسازی، قالببندی و بستهبندی در کشاورزی نیز مورد استفاده قرار میگیرند؛
- مفتول 5.1 میلیمتری: مفتولهای گالوانیزهای با این قطر در بازار وجود دارد که در ساختوساز استفاده میشوند؛
- مفتول 2 الی 6 میلیمتری: توریهای پرسی ضخامتی بین 2 الی 6 میلیمتری دارند. این نوع توریها با بافتن سیمهای فلزی تولید میشوند. بدین صورت که مفتول حرارتی با استفاده از دستگاه در هم میآمیزد.
توریهای پرسی به طور معمول در طرح الماس بافته میشوند. اما طرحهای شش ضلعی، مربعی و مثلثی آنها نیز در بازار وجود دارند. از این توریها به عنوان توری بتنریز و سرند در معادن استفاده میشوند. این محصولات در ساخت و ساز و کارخانههای زغال سنگ نیز کاربرد دارند.
ساختار سیم مفتول
سیم مفتول از لحاظ ساختار در دو گروه سیم مفتول فابریک و سیم مفتول کششی قرار میگیرد. سیم مفتول فابریک از طریق فرایند نورد گرم تولید و عرضه میشود. سیم مفتول کششی از طریق دستگاههای نورد مخصوص و عملیات کشش سرد ساخته میشود. پس از اینکه بیلتهایی از فولاد نرم تهیه شدند، آنها را در دستگاه نورد مخصوص قرار میدهند و عملیات کشش سرد صورت میگیرد. بسته به ضخامت مفتولی که قرار است تولید شود، تعداد عملیات کشش سرد تعیین میشود.
خرید سیم مفتول
برای خرید سیم مفتول باید به کاربرد و ویژگیهای آن توجه کرد. سیم مفتول باید از متریال مرغوب و باکیفیت تولید شود تا کارایی مناسب را داشته باشد. اعتماد کابل البرز، انواع سیم و کابل را با متریال مرغوب و بهصورت استاندارد تولید و عرضه میکند. سیم مفتول باکیفیت و استاندارد را میتوانید از شرکت اعتماد کابل البرز تهیه کنید و از خدمات پس از فروش و مشاوره تخصصی آن نیز برخوردار شوید.
نکاتی درباره سیم مفتول
هنگام تهیه سیم مفتول باید در ابتدا به کاربرد آن توجه کنید. بر اساس نیاز خود بررسی کنید که به چه نوع سیم مفتولی احتیاج دارد. ویژگیهایی از قبیل انعطافپذیری، استحکام، وزن، شفافیت، قیمت و… را باید در هنگام خرید بررسی کنید. سیم مفتول باید علاوه بر استحکام کافی، منعطف باشد و خاصیت شکلپذیری داشته باشد تا در مصارف مختلف قابلاستفاده باشد.
معمولاً سیمهای مفتول سبک پرطرفدار هستند و در مصارف مختلفی استفاده میشوند. یک حلقه سیاه سیم مفتول در شماره 1.5 حدود 20 تا 25 کیلوگرم وزن دارد و یک حلقه سیاه در شماره 2.5 و بیشتر حدود 30 کیلوگرم وزن دارد. در هنگام تهیه سیم مفتول باید بیش از هر چیزی به کاربرد آن توجه کرد که در چه مصارفی به کار گرفته خواهد شد و سپس بر اساس آن ویژگیهای سیم مفتول را بررسی کرد.
در آخر
در پاسخ به این سوال که سیم مفتول چیست؟ میتوان گفت که سیم مفتول محصولی فولادی است از طریق فرایند کشش و نورد تولید میشود. سیم مفتول انواع مختلفی دارد و بر اساس جنسی که دارد در مصارف گوناگون استفاده میشود. انواع سیم مفتول عبارتاند از سیم مفتول سیاه، مفتول گالوانیزه، مفتول پیویسی، مفتول استینلس استیل و مفتول فنری که در موارد مختلف به کار گرفته میشوند.
سیمهای مفتول از لحاظ نحوه ساخت در دو گروه فابریک و کششی قرار میگیرند و سیمهای فابریک پس از فرایند نورد به همان صورت به بازار عرضه میشوند. هنگام تهیه سیم مفتول باید به کاربرد آن و ویژگیهایی مانند انعطافپذیری، وزن، شفافیت و… توجه کرد و بر اساس آنها سیم مفتول مناسبی تهیه کرد. بیشتر بدانید.