کابل مفتولی چیست؟ کاربرد کابل مفتولی چیست؟ انواع کابل مفتولی شامل چه نمونههایی میشوند؟ انواع کابل برق امروزه نقش مهمی در زندگی بشر ایفا میکنند. به هر طرف که نگاه کنیم کابلهای برقی را میبینیم که هر یک وظیفۀ خاصی را بر عهده دارند. بعضی برای انتقال برق و بعضی برای انتقال سیگنال مورد استفاده قرار میگیرند.
کابلهای برق بر اساس عوامل گوناگونی از جمله ساختار، کارکرد، ولتاژ و نوع اجزا به انواع گوناگونی تقسیمبندی میشوند. یکی از این دستهبندیها بر اساس نوع هادی است که کابلها را به دو گروه کابل افشان و کابل مفتولی تقسیم میکند. کابل افشان چیست؟ کابل افشان به کابلی گفته میشود که انعطافپذیری خوبی دارد. این کابل از چند رشته سیم نازک به هم بافته شده تشکیل شده است. اما در مقابل این کابل نوع مفتولی قرار دارد که از لحاظ نوع هادی کاملا مخالف کابل افشان است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این کابل ادامه مطلب را از دست ندهید. خرید سیم و کابل ارزان و باکیفیت با اعتماد کابل البرز.
کابل مفتولی چیست؟
کابل مفتولی به کابلی گفته می شود که از یک هادی تک سیمی، تک رشتهای یا تک مفتولی ساخته شده باشد. بر خلاف کابل افشان که تعداد رشتههای هادی آن بالا بود، کابل مفتولی تنها یک رشته دارد که نه تنها نازک نیست، بلکه به دلیل ضخامتی که دارد چندان قابل انعطاف هم نخواهد بود. همین مسئله باعث شده است که کابل مفتولی به کابل خشک معروف شود.
البته واقعیت این است که بر خلاف تصور اغلب افراد که فکر میکنند کابل مفتولی به هیچ عنوان قابلیت خمش ندارد، باید عرض کنیم که انعطافپذیری این کابل به ویژگیهای متعددی از جمله استحکام مفتول، ضخامت و یا نازکی آن با توجه به کاربری مد نظر مرتبط است. به عبارتی برخی از نمونهها به طور کل به صورت ثابت و بدون خمش استفاده میشوند، این در حالی است که نمونههایی از این کابل هم هستند که تا حدود کمی خاصیت انعطافپذیری را دارند.
در کل کابلهای با قطر هادی و عایق بزرگتر، نرمی و خمش کمتری نسبت به کابلهای با قطر کمتر دارند. از آنجایی که از کابل مفتولی به عنوان کابل دفنی استفاده میشود، بنابراین بیش از اینکه نرمی و انعطاف آن مد نظر باشد، به استحکام و دوام این کابل توجه بیشتری میشود.
ساختار کابل مفتولی
هادی کابل مفتولی از یک عایق تک هستهای مسی یا آلومینیومی ساخته شده است. به طور کلی این کابل از یک پوشش بیرونی به نام عایق، یک هادی، در برخی از اوقات از لایه اضافه به نام شیلد یا محافظ تشکیل شده است. برخی از کابلهای مفتولی از قطعات اضافی بیشتری از جمله زره، محافظ میانی و یا پوشش جدا کننده تشکیل شدهاند.
عایق این کابل مانند اغلب کابلهای برق و تلفن، از پلی وینیل کلراید یا همان پی وی سی است. از آنجایی که پلیمر pvc خاصیت خود خاموششوندگی دارد، بنابراین استفاده از آن در کابلها، در صورت بروز آتش یا غیر قابل اشتعال خواهد بود و یا اینکه مانع انتشار و هدایت آتش میشود. اما میزان ضخامت عایق کابل بسته به ولتاژ کابل متغیر است. این یعنی هر چه ولتاژ بیشتر باشد، کابل عایق ضخیمتری دارد. مگر اینکه از استاندارد لازم برخوردار نباشد.
کاربرد کابل مفتولی
حال که متوجه شدیم کابل مفتولی چیست، بهتر است با کاربرد این کابل هم آشنا شویم. اگرچه کابل افشان در صنایع مختلف استفاده بیشتری دارد، اما کابل مفتولی هم به واسطه ویژگیهایی که دارد، برای بسیاری از کاربریها مورد استفاده قرار میگیرد. برای مثال یکی از مکانهای اصلی استفاده از کابل مفتولی نیروگاههای تولید و توزیع نیروی برق هستند.
از این کابل همچنین در عایقبندی موتورخانههای ساختمانهای بزرگ و کابلکشی برخی بناها استفاده میشود. کابل مفتولی قابلیت نصب درون لولههای ساده برق و لوله خرطومیها را داراست و هم میتوان از آن در محیطهای بسته و هم محیطهای باز استفاده کرد.
یکی دیگر از موارد مصرف اصلی کابل مفتولی، استفاده از آن در ساخت تابلوهای برق و الکتریسیته است. از این کابل در انواع رابیسبندیها و عایقکاریهای نیازمند نیروی برق نیز استفاده میشود. این موارد تنها بخشی از کاربردهای کابل خشک محسوب میشوند. برخی از کابلهای مفتولی فاقد غلاف هستند، از این کابلها به طور عمده در پانلهای کنترل برق، انتقال الکتریسیته در رایانهها و تامین انرژی ابزارهای الکتریکی استفاده میشود.
کابل های محافظ مفتولی نیز در جلوگیری از آسیب رساندن به عملکرد نیروهای خارجی مانند سیگنال های تجهیزات ارتباطی یا پالس های الکترومغناطیسی از دستگاه های الکتریکی یا الکترونیکی با قدرت بسیار مناسب هستند.
انواع کابل مفتولی
تا اینجا کاملا درک کردیم که کابل مفتولی چیست و چه کاربردی دارد. اما این را نیز باید بدانیم که این کابل بر اساس چند ویژگی دستهبندی می شود. یکی از این دستهبندیها شامل ولتاژ نامی هر کابل از جمله کابل مفتولی است. در این کابل ما شاهد دو نوع کابل با ولتاژ 300/500 ولت و 450/750 ولت هستیم. هر یک از این کابلها به ترتیب دارای سطح مقطع 0.5، 0.75 و 1 و در ولتاژ بیشتر تا سطح مقطع 1 میلیمتر است.
نوع دیگر دستهبندی کابل مفتولی، بر اساس وزن است. به این صورت شاهد دو نوع کابل مفتولی سبک و کابل مفتولی سنگین خواهیم بود. از کابلهای سبک مفتولی به علت وزن کمتر معمولا در مصارف صنعتی استفاده میشود. همچنین کابلهای سبک مفتولی از سطح ولتاژ کمتری نیز برخوردار هستند.
در مقابل کابلهای مفتولی سنگین قرار دارند که به دلیل وزن زیاد خود معمولا به صورت دفنی و زیر زمین نصب و اجرا می شوند. از کابلهای سنگین بیشتر در مصارف صنعتی استفاده میشود. کابلهای با وزن بالا ولتاژهای بیشتری از برق را هم ساپورت میکنند.
مزایا کابل مفتولی
- قیمت بهصرفه به دلیل نوع مفتول و نحوه ساخت آن
- مقاومت در برابر ساییدگی
- مقاومت در برابر رطوبت و کپک زدن
- مقاومت در برابر زنگزدگی در صورت گالوانیزه شدن
- قابلیت استفاده در متراژ مسافت بالا
- طول عمر زیاد در صورت نگهداری مناسب
- مقاومت کمتر نسبت به کابل افشان
معایب کابل مفتولی
- سیمکشی بیکیفیتتر درون لوله فلکسیبل در مقایسه با کابل افشان
- ایجاد حالت شکنندگی در کابل
- به وجود آمدن اثر پوستهای در کابل مفتولی
- عدم انعطافپذیری مناسب
تفاوت کابل افشان و کابل مفتولی چیست؟
بزرگترین تفاوت کابل افشان با کابل مفتولی در میزان خمش آنهاست. کابل افشان به دلیل ساختار خود دارای انعطافپذیری بالایی است، این در حالی است که کابل مفتولی خشک و غیر قابل انعطاف است. البته در مواردی این کابل در حد کمی قابلیت خم شدن را دارد ولی خمیدگی بیش از حد منجر به شکستگی هادی کابل و بریدگی آن میشود. اما این حالت در کابل افشان به دلیل خاصیت شکلپذیری آن وجود ندارد.
علاوه بر این کابل افشان از چند رشته سیم نازک تشکیل شده است، این در حالی است که کابل مفتولی از یک تک رشته سیم با قطر بالا ساخته شده است. از دیگر تفاوتهای این دو کابل مقاومت اهمی آنها است که در کابل مفتولی بیش از کابل افشان است. از طرفی سیم افشان در مقابل خوردگی و ساییدگی مقاومت بیشتری دارد، هر چند که کابلهای مفتولی اگر در جای درست و به شکل مناسب استفاده شوند، دوام بالاتری خواهند داشت. همچنین کابل افشان به دلیل ساختار خود بیشترین استفاده را در صنایع و کاربریهای گوناگون دارد. در نهایت این کابل مفتولی است که از کابل افشان قیمت به صرفهتری دارد.
نکات مهم در تشخیص کابل مفتولی استاندارد
اگر قصد دارید به طور کامل با این مفهوم که کابل مفتولی چیست آشنا شوید، باید بتوانید یک کابل خوب را از نوع بیکیفیت تشخیص دهید تا هنگام خرید دچار مشکل نشوید. در قسمتهای مختلف مقاله گفتیم که کابل مفتولی از یک تک رشته سیم تشکیل شده است که با توجه به کاربری قطر هادی متفاوت است. اما برای تشخیص یک کابل استاندارد باید به نحوه قرار گرفتن هادی درون کابل توجه داشته باشید. یک رشته سیم مفتول باید دقیقا در مرکز کابل واقع شده باشد.
یکی دیگر از راههای تشخیص کابل مفتولی مناسب، سطح واقعی استاندارد آن است. این یعنی اگر بر خلاف آنچه ادعا میشود، کابل توانایی کمتری برای انتقال نیروی برق داشته باشید، شما به راحتی و با یک تست کوتاه متوجه خواهید شد؛ زیرا کابل داغ میشود. همین گرما روی کیفیت کابل و عملکرد آن تاثیر زیادی دارد و از طرفی منجر به از بین رفتن روکش و عایق کابل در مدت کوتاهی میشود.
دیگر روش تشخیص استاندارد بودن کابل، توجه به غلاف کابل است که ضخامت آن باید در تمام قسمتهای کابل به یک اندازه باشد. همچنین سطح آن باید صاف، یکدست و فاقد هرگونه فرورفتگی یا برجستگی باشد. بررسی نوع مفتول هم در تشخیص بهتر موثر است. برای مثال رنگ مفتول مسی باید روشن بوده و اینکه فاقد هرگونه اثر اکسیدی باشد.
جمع بندی
در این مطلب بررسی کردیم که کابل مفتولی چیست و چه مزایا و کاربردهایی دارد. همچنین در بخشی از این راهنما به معرفی انواع کابل مفتولی و تفاوت آن با کابل افشان پرداختیم. این سیم رسانا دارای یک پوشش عایق محکم است و به راحتی میتوان از آن در محیطهای روباز و سیمکشی به صورت ثابت استفاده کرد. البته لازم است روی این نکته تاکید کنیم که اگر قصد خرید کابل مفتولی را دارید، باید با توجه به موارد استفاده از این کابل، به استانداردها و کیفیت کابل توجه کنید. بیشتر بدانید.